Counsolo-majour
Symphytum officinale
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-di-cime, Erbo-dei-sùmi, Empés.
Nom en français : Grande consoude.
Descripcioun :La counsolo-majour es uno grando erbo que trachis en ribo d'aigo. Se recounèis à si cimo denso de flour blanco, souvènt jaunasso, e subretout à si fueio en lanço emé un pecou que porto de gròssis alo que couron sus la cambo (fotò).
Usanço :Au contre de ço que se vèi escri d'eici d'eila, vau miés la pas manja que caup d'alcalouïdo empouissounant pèr lou fege. Es uno planto vertuouso qu'èi poussible d'utilisa en emplastre contro d'ùni proublèmo de pèu (macaduro, blaveiròu e subretout li bruladuro), de muscle, d'articulacioun, d'estorso etc. Soun noum fai pensa à-n-utilisacioun contro li cime...
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Symphytum
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Symphytum officinale L., 1753
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753